Alle Limburgse gesneuvelden

Ernst David Berets (Ernst)

Maastrichtse Gevelstenen

Ernst Berets kwam uit een kinderrijk Joods gezin. Zijn vader was Nederlander, zijn moeder Duitse. Zij waren na de eerste wereldoorlog naar Krefeld gegaan en hadden daar een groothandel in groenten en fruit en een transportbedrijf. Ernst begint in de jaren dertig via het consulaat voor de Nederlandse inlichtingendienst te spioneren.
…bracht o.a. troepenbewegingen en materiaaltransporten in kaart. Ook maakte hij plattegronden van fabriekslocaties in Krefeld, waar de voor de Duitse oorlogsindustrie zo belangrijke stoffenindustrie zat. Hij en zijn achterneef Max Behretz ontplooiden gezamenlijke spionageactiviteiten voor het zogenaamde Z-netwerk van de Britse geheime dienst. [1]
In zijn biografie op struikelsteentjes-maastricht.nl lezen we: Als hun grossiersbedrijf in de Kristallnacht [2] van 9 op 10 november 1938 wordt vernietigd, vluchten Ernst en Adèle. [2]
Eerst naar Venlo, later verhuisden ze naar Maastricht. Daar hadden ze een bibliotheek met een tijdschriftenwinkel. Ernst ging door met spioneren, maar nu in Welkenraedt aan de spoorlijn Aken-België. Welkenraedt zou korte tijd later, op 29 mei 1940, door Duitsland worden ingelijfd. Ernst sprak accentvrij Duits, en viel in die grensplaats niet op, dat dacht hij tenminste.
Regelmatig bezoekt hij een café in het Belgische Welkenraedt. Daar hoort hij treinmachinisten uit over Duitse troepenbewegingen. Deze informatie gaat, zo is pas na het openbaar worden van de processtukken gebleken, via de Nederlandse Inlichtingendienst naar de Britse geheime dienst. [1]
Op 18 mei 1940, een week na de Duitse invasie, is Ernst opgepakt tijdens een bezoek aan zijn moeder in Amsterdam, beschuldigd van spionage en hoogverraad tegen Duitsland. Misschien heeft een van de Duitse machinisten hem aangegeven.
Op 24 augustus 1942 in Berlijn veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf met aftrek van voorarrest. In december 1942 wordt Ernst overgebracht naar Auschwitz. Daar overlijdt hij op 18 januari 1943 aan „Miocardinsuffizienz“, wat een aanwijzing is, dat hij werd doodgeschoten door de kampbeul Walther Quakernack. [3]
In ieder geval is de overlijdensakte rond 8.00 uur ’s ochtends ondertekend door Quakernack, van wie bekend was dat hij dagelijks gevangen voor zijn plezier doodschoot en vervolgens de doodsoorkonde met bovengenoemde oorzaak opmaakte. [1]
Ook de moeder van Ernst is vermoord, evenals zeven van zijn broers en zussen. Alleen de oudste en de jongste hebben de Shoah overleefd. Dat geldt ook voor zijn echtgenote Adèle en hun twee kinderen. [1]

Op 4 mei 2017 werd de door de Nazi’s van broer Fritz Berets geroofde Pentateuch, de vijf boeken van Mozes, in Maastricht teruggeven aan Alexander Berets, de zoon van Ernst. Deze Pentateuch was kort daarvoor ontdekt in de bibliotheek afdeling Judaica van de Vrije Universiteit in Berlijn. [5]

Voetnoten

1. joodsmonument.nl Ernst David Berets
2. "Kristallnacht", Novemberpogrome 1938, Wikipedia
   • Nederlands • Deutsch • English • Français • Português
3. struikelsteentjes-maastricht.nl, Ernst David Berets Nederlands – English
4. en.wikipedia Walter Quakernack
5. 1. struikelsteentjes-maastricht.nl, namenlijst Berets, Ernst David
   2. https://www.fu-berlin.de/sites/ub/ueber-uns/provenienzforschung/geschichten-der-verfolgten/fritz-berets/index.html
6. Oorlogsgravenstichting.nl
7. http://www.maastrichtsegevelstenen.nl/0.OORLOG/oorlog2c-verzet.htm