Hein /Harry Zwaans (Hendrikus Joseph Alphonsus Maria)
text, no JavaScript Log in  Deze pagina in het NederlandsDiese Seite auf DeutschThis page in English - ssssCette page en FrançaisEsta página em Portuguêstop of pageback

Mensen | Gebeurtenissen/ Achtergronden | Verzetsgroepen | Steden & Dorpen | Concentratiekampen | Valkenburg 1940-1945 | Lessen uit het verzet |

1
1

De Limburgse gesneuvelden

vorigebackvolgende
 

Hein /Harry Zwaans
(Hendrikus Joseph Alphonsus Maria)


 03-04-1898 Rotterdam      27-07-1942 Dachau (44)
- Maastricht - De geestelijken - Vroeg verzet -



Oorlogsgravenstichting

    De jezuïet Harry Zwaans kwam in september 1940 naar Maastricht als directeur van de Canisiuscongregatie.

    De commissaris van de gemeentepolitie schreef op 27 april 1957 aan de oorlogsgravenstichting:
    Hij bezat de Nederlandse nationaliteit en was r.k. priester (Pater Jezuïet)
    Hij werd te Maastricht ingeschreven op 14 Sept. 1926, komende van Nijmegen. Op 3 Aug. 1931 deed hij zich afschrijven naar Den Haag en op 22 Aug. 1940 keerde hij van Den Haag naar Maastricht terug. Tijdens zijn verblijf te Maastricht heeft hij verbleven in het klooster van de Paters Jezuïeten aan de Tongersestraat 53 alhier.
    Voor zover nagegaan is kunnen worden werd betrokkene door de Duitsers gearresteerd en in een concentratiekamp ingesloten. De hem ten laste gelegde feiten zijn alhier niet bekend.
     [1]

    In het trottoir voor de voormalige hoofdingang van het Canisianum in Maastricht, zijn laatste woonplaats ligt een struikelsteen om aan hem te herinneren. [2]

    Bij zijn arrestatie is pater Zwaans directeur van de Canisiuscongregatie en als zodanig een van de motoren in de katholieke Maastrichtse verzetskringen.
    ...
    Zwaans activeerde de leden van de Canisiuscongregatie om verzet tegen de Duitse bezetter te plegen.
    ...
    Zwaans werd verraden en hij werd op 19 juli 1941 door de SD-Aussenstelle gearresteerd. Hij bleek in het bezit te zijn van een pamflet over een mogelijke staking bij het toetreden van de NSB tot de regering. Na zijn veroordeling tot acht maanden gevangenisstraf met aftrek van drie maanden voorarrest werd hij voor de tenuitvoerlegging van het vonnis ingesloten in de strafgevangenis van Kleef in Duitsland. Een dag voor zijn beoogde vrijlating werd pater Zwaans door de SD in Schutzhaft overgebracht: eerst naar het concentratiekamp in Oranienburg en later naar het kamp in Dachau waar hij begin maart 1942 aankwam. Hij bezweek er aan uitputting op 27 juli 1942.
     [2]

    De website oorlogsbronnen.nl heeft beeldmateriaal. We kunnen daar lezen: Vanaf 20 maart 1942 zat Hendrikus Joseph Alphonsus Marie Zwaans gevangen in Dachau. Zijn kampnummer was 29525. [3]

    Dachau had op bevel van Himmler een centrale positie in het gevangen zetten van geestelijken die niet bereid waren tot compromissen met het naziregime. Vermoedelijk hebben hier alleen al ongeveer drieduizend katholieke priesters vastgezeten. [2]

    Gedenkkapel in Maastricht, Von Dopfflaan, Jezuïetenberg (soms vrij toegankelijk).

    Voetnoten

    1. nationaalarchief.nl Dossier #3
    2. jezuieten.org Struikelsteentje voor jezuïet Hein Zwaans
    3. oorlogsbronnen.nl tijdlijn Hendrikus Joseph Alphonsus Maria Zwaans
    4. Oorlogsgravenstichting.nl