|
|
|
|
|
|
Limburg 1940-1945,
Hoofdmenu
1940-1945. Het verzet in Nederlands Limburg
 | |  |
De geestelijken
Al vóór de oorlog spraken de Nederlandse kerken het duidelijk uit: het nationaalsocialisme is onverenigbaar met de christelijke beginselen. Ook de R.K. bisschop Lemmens van Roermond was hierin zeer stellig. In het Limburgs verzet, vooral in de hulp aan onderduikers, waren de geestelijken op ieder niveau prominent aanwezig, daaronder vooral kapelaans. De secretaris van de bisschop, ome Leo Moonen, was mede-oprichter van de LO en heeft daarvoor zoals zovelen van zijn collega’s met zijn leven voor moeten betalen.
De gereformeerde geestelijken vooral in de Mijnstreek waren als diasporagemeenten een nog hechtere groep en waren vooral actief in de hulp aan joden. Zie in dit verband ook het werk van de groep NV
Zie ook de lijst van geestelijken die in de omgeving van Valkenburg actief waren, inclusief degenen die de oorlog hebben overleefd. En dat is maar één LO-rayon.
- Wikipedia NL Guillaume Lemmens
- 1. groep NV
2. wikipedia NL NV (verzetsgroep) - ⛪ Valkenburg ⛪
- bisdom-roermond.nl/ Limburgse bisschoppen herdenken in oorlog omgekomen priesters en religieuzen
| De geestelijken – 39 pers. ⇒Alle Limburgse gesneuvelden | ||
| Beckhoven,
van Gerardus Pater Beatus | ∗ 1899-09-21 Amsterdam † 1945-03-20 Bergen-Belsen | Heerlen - vroeg verzet - L.O. - pers - geestelijke - onderduiker - Gerard van Beckhoven ofwel Pater Beatus van Beckhoven OFM was kapelaan te Heerlen in het rectoraat Sint Franciscus aan de Laanderstraat te Heerlen [1] en werd daar een vluchtelingenhelper met een uitgebreid netwerk. Hij werd al in 1940 geraadpleegd door de in … Meer in het verhaal Verzet in Valkenburg muur: links, regel 15-02 |
| Berix,
Jan Willem Giel | ∗ 1907-04-12 Meers † 1945-03-13 Bergen-Belsen | Heerlen - vroeg verzet - L.O. - geestelijke - onderduiker - Giel Berix was sinds 10 september 1933 kapelaan (in Nederland titel voor rooms-katholieke hulpgeestelijken. In België ook onderpastoor genoemd) aan de Sint Pankratiuskerk in Heerlen. [4] Giel is een destijds nog zeer gebruikelijke regionale roepnaam die staat voor Willem ofwel Gulielmus … Meer in het verhaal Verzet in Valkenburg Jan Willem Berix op de lijst van personen die tijdens de bezetting belangrijk waren voor Valkenburg. muur: links, regel 15-04 |
| Boorn,
van den E.A.G. | ∗ 1911-07-04 Maastricht † 1944-11-05 Effeld, Kr. Geilenkirchen | Posterholt - L.O. - geestelijke - Eugène Alphonse Georges van den Boorn was rector te Posterholt bij Roermond. „Eind oktober protesteerde rector Van den Boorn krachtig tegen het roven van vee en het als slaven wegvoeren van mannen naar Duitsland. … muur: rechts, regel 03-02 |
| Eurelings ,
Martinus | ∗ 1912-12-25 Schimmert † 1945-03-17 Diez an der Lahn | vroeg verzet - geestelijke - dwangarbeider - Na zijn priesterstudie in Roermond werd hij kapelaan in Nevers (F) [1]. Op 19 januari 1942 werd hij in Nevers gearresteerd. [2] Tijdens de Tweede Wereldoorlog bood hij hulp aan Engelandvaarders, maar werd gearresteerd en veroordeeld tot 10 jaar dwangarbeid … |
| Geelen,
Theodorus Gertrudis Hubertus | ∗ 1904-02-04 Zwolle † 1962-05-19 Roermond | Meerssen - L.O. - geestelijke - overlevende - Kapelaan in Meerssen sinds 1928, 1944 aalmoezenier van het mannelijk jeudwerk in Limburg, pastoor in Roermond. Pierre Schunck van de Valkenburgse onderduikershulp schreef: „In 1942 ervoer ik via kapelaan Berix dat een kapelaan Geelen uit … Meer in het verhaal Verzet in Valkenburg Theodorus Gertrudis Hubertus Geelen op de lijst van personen die tijdens de bezetting belangrijk waren voor Valkenburg. |
| Goossens,
Emile Antoon Felix Emile | ∗ 1903-01-21 Venlo † 0000-00-00 Bergen-Belsen | Echt - L.O. - geestelijke - onderduiker - Emile Goossens was kapelaan in Echt 1936-1945. Voor geallieerde piloten, joodse medeburgers en ondergedoken verzetsmensen zette hij vluchtlijnen uit tot in België en Noord-Frankrijk. Begin 1944 moest kapelaan Goossens onderduiken, omdat er gegronde vermoedens bestonden dat … muur: links, regel 07-01 |
| Helwegen,
Frans | ∗ 1910-09-22 Roermond † 1945-02-13 Buchenwald | Roermond - geestelijke - Foto: The Hagiography Circle [1] → → → → Frans Marie Joseph Helwegen was rooms-katholiek priester in de Oosterse ritus in Litouwen. Daarom werd hij door de Sowjets als agent van het westen beschouwd. |
| Hendrix,
Jan Jozef | ∗ 1901-03-09 Grubbenvorst † 1945-02-09 Buchenwald | Maasbracht - L.O. - geestelijke - Opgegroeid in Geysteren. In 1927 kapelaan in Maasbracht. Traces of War (zie link hieronder) noemt hem schoolhoofd. Samen met zijn neef G. Hermkens, kapelaan te Montfoort, gepakt bij het loodsen van mensen door het front (frontcrossing) op … muur: links, regel 27-02 |
| Hennekens,
G. Hub | ∗ 1909-02-15 Sittard † 1970-11-26 Heerlen | Valkenburg - vroeg verzet - Groep Smit - geestelijke - overlevende - Hij is priester gewijd op 13 maart 1937, kapelaan Berg en Terblijt vanaf september 1937, kapelaan aan de St. Nicolaas & Barbaraparochie in Valkenburg vanaf mei 1939, pastoor in Rothem bij Maastricht vanaf september 1955, rustend vanaf februari 1964, eerst te Overbunde, daarna Valkenburg. Op … G. Hub Hennekens op de lijst van personen die tijdens de bezetting belangrijk waren voor Valkenburg. |
| Hermkens,
Gerardus Hendrikus Hubertus "Arie" | ∗ 1903-01-05 Venlo † 1945-02-18 Buchenwald | Montfort - L.O. - geestelijke - De L.O. in Montfort werd geleid door H. Seegers en kapelaan Gerard Hermkens. Op 16 december 1944 start de Slag om de Ardennen [1]. De geallieerden trekken veel troepen weg uit Limburg om de Ardennen te versterken. Op dezelfde dag vertrokken rond 30 burgers vanuit Montfort om door de … muur: links, regel 38-04 |
| Hoogendijk,
Herman Charles Joseph | ∗ 1897-01-24 Den Haag † 1945-04-10 Buchenwald | Roermond - L.O. - geestelijke - Sinds 1935 was hij Ned. Hervormd predikant in Roermond. Gehuwd, 4 kinderen. Lid van de L.O.-Roermond, Tevens N.S.F. (Nationaal Steunfonds) In … muur: rechts, regel 06-04 |
| Horsmans,
Wim (Willem Bernard Jozef) | ∗ 1912-05-20 Ubachsberg † 1987-05-31 Heerlen | L.O. - duikhoofd - geestelijke - overlevende - Kapelaan in Valkenburg 1938-1950. LO duikhoofd samen met koster Harie van Ogtrop, geassisteerd door J. Peusens en J. van de Aa. Laatste functie: deken van Meerssen (1963-1975), waar hij ook begraven ligt. Meer in het verhaal Verzet in Valkenburg Wim (Willem Bernard Jozef) Horsmans op de lijst van personen die tijdens de bezetting belangrijk waren voor Valkenburg. |
| Houben,
Hubertus Petrus Hermanus Sjeng | ∗ 1915-07-09 Eys, gem. Wittem † 1945-05-19 Ludwigslust | Wittem - L.O. - geestelijke - „Sjeng“ Houben was kapelaan in Epen en plaatselijk directeur van de Katholieke Actie [1]. Doordat hij veel mensen kende, was hij een belangrijke schakel bij het smokkelen van mensen naar België. Dat waren ontvluchte Franstalige krijgsgevangenen, joden en geallieerde vliegeniers. Lees … muur: rechts, regel 38-05 |
| Jacobs,
Karel Père Hugues /Pater Hugo | ∗ 1900-11-17 Antwerpen † 1943-10-09 Bunnik (Utrecht) | België - vroeg verzet - pers - Groep Erkens - geestelijke - Hij was geen verzetsman in Limburg (NL), maar stond met het Limburgs verzet in intensief contact en komt daarom ook voor op deze lijst. Zijn verzetsactiviteit begon met het helpen vluchten van Franse krijgsgevangenen. Hij was Cisterciënzer monnik in de abdij van Val-Dieu, werd priester gewijd op … Deze persoon staat (nog?) niet op de muren van de kapel.02-03 |
| Jong,
de Henk | ∗ 1911-10-20 Wijmbretseradeel † 1945-02-12 Haarlem | Venlo - duikhoofd - pers - NV - geestelijke - onderduiker - In 1940 werd dominee Hendrik Roelof de Jong benoemd tot predikant van de Gereformeerde Kerk in Venlo. Medeuitgever van het illegale blad Trouw en medewerker van het Nationaal Steun Fonds [1]. Vanaf september 1943 zorgde hij voor pleeggezinnen in de regio Venlo voor geredde joodse kinderen uit … muur: rechts, regel 28-05 |
| Kleine Zusters van de Hl. Joseph,
| ∗ | ♀ - Heerlen - L.O. - geestelijke - overlevende - Het Sint-Josephziekenhuis aan de Putgraaf [1] in Heerlen was tijdens de bezetting vast in de handen van het verzet en met name van de onderduikershulp LO. Dat was een gevolg van de samenwerking van verschillende mensen en groepen, maar was nooit mogelijk geweest wanneer niet ook de nonnen, … Deze persoon staat (nog?) niet op de muren van de kapel. |
| Knops,
Hubert Maria | ∗ 1888-08-05 Heerlen † 1944-04-23 Echt | Echt - L.O. - geestelijke - Pastoor van Koningsbosch. Gearresteerd 29 februari 1944 wegens hulp aan onderduikers.
Deze persoon staat (nog?) niet op de muren van de kapel.04-18 |
| Lemmens,
Johannes Antonius Mathias Jan | ∗ 1912-04-28 Limmel † 1945-03-25 Nordhausen | Maastricht - België - geestelijke - dwangarbeider - Geheim Leger (B) - Foto: The Hagiography Circle [1] → Jan Lemmens is geboren in Limmel [2.1], een dorp dat toen nog tot de gemeente Meerssen behoorde en tegenwoordig deel uitmaakt van de gemeente Maastricht. |
| Linders,
Johannes Antonius Pater Sebaldus | ∗ 1907-06-15 Mook † 1944-08-11 Kamp Vught | L.O. - geestelijke - onderduiker - De buitenrand van Limburg - Jan Linders werd geboren in Mook, trad onder de naam Sebaldus in bij de Franciscanen en werd in 1933 tot priester gewijd. In de oorlog woonde hij in het klooster in Alverna [1] (Wijchen) en was daar kapelaan. Hij hielp joodse kinderen en joodse volwassenen, maar ook andere onderduikers … Deze persoon staat (nog?) niet op de muren van de kapel. |
| Lochtman,
Hein | ∗ 0000-00-00 † 0000-00-00 | Kerkrade - Maastricht - L.O. - geestelijke - Hein Lochtman ? muur: links, regel 25-03 |
| Lochtman,
Hein | ∗ 1911-09-02 Kerkrade † 1945-02-27 Bergen Belsen | Kerkrade - Maastricht - L.O. - geestelijke - Kapelaan in Limmel vanaf 1940 en lid van de LO in Maastricht. Verbergt onderduikers. Op 10 mei 1944 als gevolg van verraad door Aldegonda (Gonnie) Zeguers-Boere gearresteerd en zo mishandeld, … muur: links, regel 33-04 |
| Merkx,
Adrianus Hubertus Josef broeder Valentinus | ∗ 1892-08-13 Hooge en Lage Zwaluw † 1945-03-31 Bergen-Belsen | Weert - geestelijke - Op 21 juni 1944 vond in het pensionaat voor jongens St.-Louis (van de Broeders van de Onbevlekte Ontvangenis van Maria ofwel Broeders van Maastricht) aan de Korenmarkt in Weert een vergadering van de L.O.-top van het gewest Limburg plaats. Er waren vertegenwoordigers uit ieder district … muur: rechts, regel 37-01 |
| Meulendijks,
Johannes pater Christofoor | ∗ 1895-11-16 Asten † 1945-03-10 Bergen-Belsen | Valkenburg - Venlo - L.O. - geestelijke - Pater Christofoor was lid van de Congregatie van de HH. Harten [1] (ss.cc., de witte paters). Hij woonde in hun klooster op de Cauberg in Valkenburg. Na het onderduiken van kapelaan Jac. Naus [2] werd hij op 30 oktober 1942 diens opvolger aan de Sint-Martinuskerk in Venlo. [3] Hij … muur: rechts, regel 29-02 |
| Moonen,
J. Leo ome Leo | ∗ 1895-08-31 Heerlen † 1945-04-02 Bergen-Belsen | Roermond - L.O. - geestelijke - carillon - Secretaris Bisdom. Hij was de vertrouwensman en feitelijke leider van het katholieke verzet in Limburg en had dus ook invloed op de liquidaties van landverraders. In zijn visie moest zoveel mogelijk vermeden worden dat mensen geliquideerd zouden worden, maar wanneer dat echt onvermijdelijk was, … muur: rechts, regel 08-03 |
| Muhren,
Piet Père Étienne /Pater Stephanus | ∗ 1908-09-14 Bergen-op-Zoom † 1943-10-09 Bunnik (Utrecht) | België - vroeg verzet - pers - Groep Erkens - geestelijke - Petrus („Piet“) Johannes Cornelis Muhren was geen verzetsman in Limburg (NL), maar stond met het Limburgs verzet in intensief contact en komt daarom ook voor op deze lijst. Hij trad in 1929 als broeder Canisius in het noviciaat van de Nederlandse cisterciënzerabdij Mariënkroon in, maar in … Deze persoon staat (nog?) niet op de muren van de kapel.02-04 |
| Naus,
Jacobus Johannes Jac "Van Doorn" | ∗ 1913-12-31 Egchel (Helden) † 1945-04-15 Bergen-Belsen | Venlo - L.O. - geestelijke - onderduiker - carillon - Op 6 juni 1939 werd Jac Naus benoemd tot kapelaan in de St. Martinusparochie te Venlo. Daar werd hij een van de oprichters van de L.O., samen met Ambrosius en zijn collega P.G. van Enckevort. Dr. Fred Cammaert zei bij … muur: rechts, regel 29-04 |
| Oppen,
van Jules Louis Antoine | ∗ 1882-05-10 Maastricht † 1943-02-16 Vught | Venlo - vroeg verzet - geestelijke - Deken Jules van Oppen was de eerste die in Venlo en in heel Limburg de eerste geestelijke, zijn verzet met de dood moest bekopen. Na de inval van de Duitsers op 10 mei 1940 voerde hij actie tegen de Duitse films die in de Venlose bioscopen werden gedraaid. Deze waren naar de mening van de … muur: rechts, regel 30-04 |
| Penders,
Leo | ∗ 1914-07-01 Voerendaal † 1945-04-24 Bergen-Belsen | Gulpen - Voerendaal - L.O. - geestelijke - Kapelaan Leon Marie Hubert Penders stond aan het hoofd van rayon 2 van de LO met de plaatsen Gulpen, Reymerstok en Wylré (Zie kaart 45. District Gulpen: indeling in rayons. Cammaert VIb, p.693 [1] en OSM [5]) en bepaalde vanaf 12 januari 1944 het financieel beleid van het district. Op … muur: links, regel 12-01 |
| Peters,
Petrus Nicolaas Andreas Piet | ∗ 1912-11-27 Ottersum † 1945-04-06 Buchenwald | Tegelen - L.O. - geestelijke - onderduiker - Pater Peters was lid van de L.O. Steyl en kapelaan. Pastoor P.P. Windhausen, hijzelf en drie anderen uit Steyl en Tegelen waren in de torenkamer van de kerk in Steyl ondergedoken en naderhand naar de kelder verhuisd. Daar luisterden ze naar … muur: rechts, regel 22-01 |
| Prompers,
Nicolaas Maria Hubertus Nic | ∗ 1908-11-05 Sint Geertruid † 2003-09-21 Gulpen | Heerlen - L.O. - geestelijke - overlevende - Tijdens een van de eerste dagen van de maand september 1943, werd ten huize van Rector Nic Prompers in het ziekenhuis het L.O.-district Heerlen opgericht. Prompers werd de eerste districtsleider, maar om gezondheidsredenen gaf hij die functie na korte tijd over aan … Meer in het verhaal Verzet in Valkenburg Nicolaas Maria Hubertus Prompers op de lijst van personen die tijdens de bezetting belangrijk waren voor Valkenburg. |
| Ramakers,
Victor Leo Servaas Servaas | ∗ 1906-04-23 Schinnen † 1945-03-09 Bergen-Belsen | Heerlen - L.O. - duikhoofd - geestelijke - Kapelaan te Heerlerheide. Aanhouding op 18 augustus 1944 door de Landwacht. [1][2] In zijn dossier bij de OGS staat: Wegens bemoeienis met onderduikers en zijn houding tegenover N.S.B. op 18 augustus 1944 in Heerlen neergeschoten en naar Vught vervoerd. Vandaar op … muur: links, regel 16-04 |
| Regout,
Robert | ∗ 1896-01-18 Maastricht † 1942-12-28 Dachau | Maastricht - vroeg verzet - geestelijke - Robert Hubert Willem Regout was jezuïet en rechtsgeleerde. In 1934 promoveerde aan de Nijmeegse universiteit over de leer van de „rechtvaardige oorlog“. Vanaf 1939 was hij er buitengewoon hoogleraar volkenrecht. Tijdens de bezetting gaf hij overal voorlichting over de … Deze persoon staat (nog?) niet op de muren van de kapel.04-24 |
| Rijnders,
Hendricus Leonardus Hubertus Harrie / Harry | ∗ 1914-12-29 Swalmen † 1942-09-14 Dachau (D) | Beesel - geestelijke - Harrie Rijnders was kapelaan in Saint Quentin en pastoor in Gricourt. Op 17 juli 1941 op vakantie bij zijn ouders in Reuver gearresteerd. Met nog 150 andere gevangenen vergast. Volgens The Hagiography Circle was dat in de NS-Tötungsanstalt Hartheim, Alkoven, Eferding (Oostenrijk). [2] Op … muur: links, regel 03-01 |
| Sars,
Adrianus Johannes Albertus | ∗ 1905-12-26 ’s-Hertogenbosch † 1945-04-23 Passau. | Roermond - L.O. - geestelijke - Kapelaan aan de kathedraal van Roermond. Met de komst van een bataljon parachutisten onder commando van majoor Ulrich Matthaeas ontstond in Roermond een grimmige, welhaast lugubere sfeer. De majoor beklaagde zich er bij zijn meerderen over dat de mannelijke bevolking een bedreiging in de rug … muur: rechts, regel 10-02 |
| Verdonschot,
Leonardus Mattheus Leo | ∗ 1916-07-24 Weert † 1945-03-02 Bergen-Belsen | Echt - L.O. - geestelijke - Kapelaan Verdonschot begon zijn verzetswerk met hulp aan in Duitsland ontsnapte Franstalige krijgsgevangenen (o.a. uit de kampen Bocholt en Münster). Die werden bij Wessem/Maasbracht-Stevensweert over de Maas en verder naar België gebracht. (Cammaert III [1],p. 195) Hij leidde sedert … muur: links, regel 06-05 |
| Vullinghs,
Hendrik Jacob Henri | ∗ 1883-09-14 Sevenum † 1945-04-09 Bergen-Belsen | Grubbenvorst - vroeg verzet - L.O. - geestelijke - Zwarte Plak - Pastoor in Grubbenvorst en bouwpastoor in Grashoek, studeerde musicologie in Italië en Amerika. Hij stond bekend als een zeer ruimdenkend en cultuurminnend persoon. Hij begon al in de loop van 1941 en 1942 in samenwerking met de uit het Peeldorp Grashoek afkomstige Amsterdamse journalist … muur: links, regel 11-03 |
| Westerhoven,
van Jan Pater Ferdinand | ∗ 0000-00-00 † 0000-00-00 | Valkenburg - L.O. - geestelijke - overlevende - Was als Pater Ferdinand lid (en overste?) van de „Paters op de Cauberg“ sscc. Heeft tijdens de bezetting voor het verzet gewerkt. Was onvrijwillig getuige van de „terechtstelling“ van Funs Savelberg. Een huisgenoot in het … Meer in het verhaal Verzet in Valkenburg Jan van Westerhoven op de lijst van personen die tijdens de bezetting belangrijk waren voor Valkenburg. |
| Windhausen,
Peter | ∗ 1892-06-29 Roermond † 1945-03-28 Buchenwald | Tegelen - geestelijke - onderduiker - Petrus Paulus Windhausen (Pastoor te Steyl Tegelen), kapelaan P.N.A. Peters en drie anderen uit Steyl en Tegelen waren in de torenkamer van de kerk in Steyl ondergedoken en naderhand naar de kelder verhuisd. Daar luisterden ze … muur: rechts, regel 22-04 |
| Wolf,
G.A. | ∗ 0000-00-00 † 0000-00-00 | Sibbe - L.O. - geestelijke - overlevende - Rector in Sibbe 1939-1944. [1] Hij hielp joden en communisten aan onderdak in samenwerking met Abraham Cornelis van der Gronden. Eind 1943 sloten zij zich aan bij de L.O., rayon Valkenburg. Door loslippigheid van de onderduiker A.S. … Meer in het verhaal Verzet in Valkenburg G.A. Wolf op de lijst van personen die tijdens de bezetting belangrijk waren voor Valkenburg. |