1
De Limburgse gesneuvelden
| Theo “Hans” Dobbe
(Theodorus)
∗ 19-03-1901 Amsterdam
† 05-09-1944 Dieren, gem. Rheden (43)
- Vroeg verzet - Knokploegen (K.P.) - Ondergrondse pers - Pilotenhelpers - Nijmegen - Limburg + -
Foto: Oorlogsdoden Nijmegen 1940-1945 [2]
Theo Dobbe was in zijn „burgerlijke“ beroep hoofdvertegenwoordiger en actief in het hele land. Hij werd in Zuid-Nederland de organisator voor de LKP, de koepelorganisatie van de knokploegen. [1]
Hij opereerde in 1943 en 1944 vanuit Arnhem en Nijmegen en zette vanaf begin 1944 vanuit Nijmegen knokploegen in Zuid-Nederland op, waaronder ook de KP-Nijmegen. [2]
Dobbe en een deel van zijn Nijmeegse knokploeg richtten hun aandacht steeds meer op het opsporen en liquideren van (potentiële) infiltranten en verraders. Het initiatief daartoe was uitgegaan van Jan Hendrikx, die al eerder een recherchecentrale in Nijmegen in het leven had geroepen.
... wat in het voorjaar van 1944 resulteerde in de oprichting van een speciale groep, de Knokploeg Opsporing (K.P.O.) [4]
Die dienst werd ook wel „opruimingsdienst“ genoemd.
Zijn lichaam werd pas op 21 juni 1945 in Dieren gevonden. Hij behoorde niet tot de in Limburg woonachtige gesneuvelden en staat dan ook niet op een muur van het Provinciaal Vetzetsmonument. Maar zowel J.W. Hofwijk in "Het Grote Gebod" als Fred Cammaert noemen hem in hun hoofdstukken over de knokploegen in Limburg. [3][4]
Bij Koninklijk Besluit van 11 september 1951, No. 21, in het register van Ridders der 4e klasse der Militaire Willems-Orde [5] ingeschreven wegens
… het zich in de strijd onderscheiden hebben door uitstekende daden van moed, beleid en trouw door in het tijdvak van mei 1940 tot zijn heldhaftige dood in september 1944 de vijandelijke bezetter met grote voortvarendheid en vindingrijkheid en op elk terrein van het ondergronds verzet hardnekkig te bestrijden, welke daden in belangrijke mate rechtstreeks de Geallieerde Oorlogvoering ten dienste hebben gestrekt. In het bijzonder door, veelal met onmiddellijk levensgevaar.
- Al kort na de capitulatie van Nederland in mei 1940 met vijf anderen, wapens en munitie in Naarden heeft weten te bemachtigen.
- Op 14 mei 1941 te Amsterdam een vijandelijke opslagplaats van telexapparaten & seintoestellen tot springen te brengen, waarbij een aantal vijandelijke officieren om het leven zou zijn gekomen.
- Na zijn arrestatie op 24 november 1941 te Amsterdam en zijn overbrenging naar de Willem II kazerne te Utrecht daaruit op zeer gedurfde wijze weten te ontsnappen en niettegenstaande hij in december bij verstek ter dood werd veroordeeld, onvervaard het verzet voort te zetten;
- In augustus en september 1942 op de Veluwe heidevelden of met plaggen beladen voertuigen in brand te steken, teneinde de vijand te beletten zijn vliegvelden te camoufleren;
- Nadat door hem medio 1943 te Nijmegen een Knokploeg (KP) was opgericht, met andere illegale groepen op allerlei wijzen vijandelijke transporten hardnekkig te saboteren, daarbij van juni 1944 af ten gunste van de Geallieerde Oorlogvoering de berichtgeving door postduiven van de Mookerheide uit te verzorgen; alsmede geallieerde piloten over de grens te helpen ontsnappen.
- Door ten slotte kort vóór zijn terechtstelling bij een poging zich te bevrijden aan een zijner bewakers diens vuurwapen te ontrukken, waarop onmiddellijk het escorte het vuur op hem opende en hij dodelijk werd getroffen.
[6]
Dobbe werd op de fusilladeplaats in het Hof te Dieren begraven, later op het kerkhof van Dieren herbegraven en tenslotte overgebracht naar de R.K.begraafplaats Buitenveldert in Amsterdam. [2]
Theodorus ( Theo “Hans” ) Dobbe staat op de Erelijst 1940-1945 van de Staten-Generaal. [7]Voetnoten
- Landelijke Knokploegen, LKP, Wikipedia • Nederlands
- Oorlogsdoden Nijmegen 1940-1945
- Het Grote Gebod Deel 1 hoofdstuk 2: J.W. Hofwijk, Knokploegen in Limburg p. 593
- Dr. F. Cammaert, Het Verborgen Front – Geschiedenis van de georganiseerde illegaliteit in de provincie Limburg tijdens de Tweede Wereldoorlog. Doctorale scriptie 1994, Groningen
7. De knokploegen en de geschiedenis van de stoottroepen tot de zomer van 1945, p. 761-824 - Militaire Willems-Orde, Wikipedia Nederlands • Deutsch • English • Français • Português
- De Militaire Willems-Orde, Sijthoff Pers, ISBN 90-70682-01-X
- Erelijst 1940-1945
- Oorlogsgravenstichting.nl
- Wikipedia NL: Theo Dobbe