Alle Gefallenen des Limburger Widerstandes

Klaas Koers

Gegevens van geboorte en sterven het echtpaar Koers-Brouwer vindt u op geni.com. [1]
Van Klaas zijn tot nu toe alleen de geboortegegevens bekend.
Wissen Sie mehr? Schreiben Sie uns!

De rijkspolitieman Klaas Koers was in maart 1943 overgeplaatst van Beek naar Geulle, waar hij de functie van opperwachtmeester bekleedde. [2#4]
Zijn echtgenote werkte bij de douane. [2#3]
Cammaert schrijft samenvattend over Klaas Koers: Geulle, marechaussee. Was betrokken bij de hulp aan geallieerde vluchtelingen - onderhield nauwe contacten met de Belgische illegaliteit - en de verspreiding van illegale pers (“Trouw”). [2#0]

Verzetskrant Trouw
Hij en zijn vrouw Neeltje Brouwer begonnen hun verzetswerk met de verspreiding van het gereformeerde verzetsblad Trouw. Hun plaatsgenoot [3], de belasting-ambtenaar Evert Bakker, was de hoofdverspreider van Trouw voor Zuid-Limburg tot en met Sittard. Door de contacten die vooral Klaas in Belgisch Limburg zou krijgen (zie hieronder), was het mogelijk ook daar Trouw te verspreiden, terwijl langs dezelfde weg Belgische illegale bladen naar Nederland kwamen. [2#11]

Repatriëring van ontsnapte krijgsgevangenen en neergestorte vliegtuigbemanningen
De hulp aan die twee groepen verliep nagenoeg gelijk, maar niet helemaal tegelijk. Want de krijgsgevangenen kwamen al vroeg in de oorlog, de vliegtuigbemanningen kwamen in grotere aantallen na het begin van de grote bombardementen op Duitsland.
Koers maakte in Geulle al spoedig kennis met A.J. Bollen uit het Belgische Uikhoven, een timmerman die in Meerssen werkte. Bollen en zijn medewerker J.A.F. Houben verrichtten allerlei illegale werkzaamheden in opdracht van Paul Schoenmaeckers uit Rekem, een vluchtelingenhelper van het eerste uur. Koers lichtte Bakker in over dit contact en er volgde een bespreking over samenwerking tussen Bakker, zijn medewerkster M. Bruynen en onderwijzer J.A.F. Kortleven in Uikhoven. Kort daarop stak Schoenmaeckers de Maas over en vervoegde zich bij Koers, woonachtig in het patronaatsgebouw. Het bleek mogelijk om voortaan geallieerde vliegeniers, die door medewerkers van het landelijk verspreidingsapparaat van “Trouw” waren opgespoord, via Bakker en Koers naar Uikhoven te laten brengen door Bollen en Houben. Vanaf Uikhoven zou Schoenmaeckers voor aansluiting op een lijn naar Brussel zorgen. De eerste piloten van “Trouw” arriveerden in september 1943 in Geulle. [2#4 p.330]
In het hoofdstuk over de hulp aan Franstalige uit Duitsland ontsnapte krijgsgevangenen schrijft Cammaert over Klaas Koers: Koers wist precies waar de Maas het beste overgestoken kon worden. Als de kust veilig was floot hij de eerste strofe van het Wilhelmus. De twee wachtende Belgen aan de overkant antwoordden met de eerste strofe van de Vlaamse Leeuw. Vervolgens staken ze in een roeiboot de rivier over en namen de vluchtelingen van Koers of Bakker over. In België werden ze overgedragen aan mejuffrouw C.M.A. Spierings of gravin M. de Bissy uit Rekem die onder anderen samenwerkten met F. Bierneaux in Hasselt, een schakel in een vluchtroute naar Brussel. Vanaf september 1943 gingen Tummers c.s. intensief gebruik maken van de route over Geulle. In auto’s van de firma’s Turlings en Smeets werden de vluchtelingen van Echt of Sittard naar Geulle gebracht. [2#3]

Er bestaat een relaas over de hulp in Nederland aan neergestorte geallieerde vliegeniers (airmen, dus niet alleen piloten) tijdens de tweede wereldoorlog op de website van de Air Forces Escape and Evasion Society waarin op pp. 92-93 aan dit echtpaar een stukje wordt gewijd: The Koers family. [4]
De vertaling vindt u op deze website: Neeltje Brouwers & Klaas Koers.

K.P. Zuid-Limburg
De situatie veranderde bij het naderen van de geallieerden tegen het einde van de oorlog. Pierre Driessen, de leider van de (knokploeg) Zuid-Limburg, was in 1944 op zoek naar nieuwe mensen.
Uit Het verborgen front (hoofdstuk VII, De knokploegen en de geschiedenis van de stoottroepen tot de zomer van 1945) komen de twee volgende citaten: Tot de nieuwkomers behoorden de pilotenhelpers K. Koers en E. Bakker die in de regio Geulle werkzaam waren. Na de invasie in Normandië hoefden er bijna geen piloten meer geholpen te worden. Koers was nauw betrokken bij de voorbereiding van een overval op het kamp Vught, die uiteindelijk niet doorging. Ook probeerde hij een gedeelte van de wapens in handen te krijgen die door Britse vliegtuigen in de buurt van het Belgische Rekem waren afgeworpen. Ze waren hem door Belgische collega’s uit de illegaliteit toegezegd. Er bleek echter verraad in het spel te zijn. De Rekemse illegaliteit liep zware klappen op, maar de wapens vielen niet in Duitse handen. Ze werden door een binnenschipper naar Antwerpen vervoerd. [2#7]
Bij Koers waren blijkbaar auto’s van de knokploeg-Zuid-Limburg verstopt, want
op dinsdag 5 september bezochten J. Coenen en W. Francotte Koers in Geulle om er twee auto’s op te halen die nodig waren voor de overval op het kamp Vught. [2#7]
Die dag, vlak voor de bevrijding, is voor Coenen en Francotte dodelijk afgelopen. Klaas Koers heeft de oorlog gelukkig heelhuids overleefd.

Fußnoten

1. geni.com Neeltje Brouwer
2. Cammaert, A. P. M. (1994). Het verborgen front: Geschiedenis van de georganiseerde illegaliteit in de provincie Limburg tijdens de Tweede Wereldoorlog, Rijksuniversiteit Groningen.
   • #0, pp.18ff: Introductie van vaak genoemde personen
   • #3. Hulpverlening aan uit Duitsland ontvluchte (Franstalige) krijgsgevangenen, III.5. Twente/Achterhoek-Echt-Geulle p.203-212
   • #4. Hulpverlening aan geallieerde piloten en hun bemanningsleden, pp.329 ff.: De vluchtroutes vanuit Echt
   • #7. De knokploegen en de geschiedenis van de stoottroepen tot de zomer van 1945 II.7. De K.P.-Zuid-Limburg, p.780-781
   • #11. Illegale pers, pp.1057-1058
3. oorlogsbronnen.nl Geulle
4. AFEES, Air Forces Escape & Escape Society