| | Geulhem
In de duikherberg https://www.openstreetmap.org/relation/2756870#map=17/50.87103/5.77311Geulhem maakte tijdens de oorlog nog deel uit van de niet meer bestaande gemeente Berg & Terblijt. Het wordt hier afzonderlijk vermeld, want aan de Meerssener Broek in Geulhem, tegenwoordig Gemeentebroek geheten, bevond zich de duik-herberg [1] van de LO van het rayon Valkenburg in een niet meer voor de kalksteenwinning gebruikte grot achter het huis van Sjir Jansen. In de zomer 1944 trok de KP (knokploeg) Zuid-Limburg daar in. Verderop zult u lezen, hoezo.
In de steile zuidelijke dalwand van het Geuldal zijn nog meer van die oude ondergrondse gangenstelsels te vinden, ontstaan door de behoefte aan steenblokken voor de bouw. Bekend zijn de rotswoningen in Geulhem, maar die werden tijdens de bezetting niet als duikadressen gebruikt, omdat ze te opvallend midden in het dorp liggen. Een deel van die gangenstelsels is verdwenen door de afgraving in dagbouw van de kalksteen ten behoeve van de cementfabriek in Maastricht. Het personeel van deze naast elkaar gelegen groeven Curfs en Schunck stond voltallig achter het verzet. Dat blijkt onder andere uit het verhaal over Coen Grotaers. [2]
Dat was een belangrijke reden voor het opzetten van de duikherberg juist daar aan de Meerssenerbroek. Maar in het voorjaar van 1944 kwamen de Duitsers op het idee, in de Bronsdalgroeve, in de onmiddellijke nabijheid, een ondergrondse en dus bomveilige fabriek op te zetten, waar maandelijks zo’n 250 BMW 801 vliegtuigmotoren moesten worden gereviseerd. Dat werd te gevaarlijk voor de duikherberg. Maar voordat die fabriek kon gaan draaien, was de oorlog afgelopen.
- De duikherberg in de grotten aan de Meerssenerbroek
- Het verhaal van Coen Grotaers, verteld door zijn zoon