De Limburgse gesneuvelden

Kees Krans
(Kornelis)

Het Grote Gebod – L.O.

Kees Krans en zijn vrouw hadden in 1938 de boerderij Bovensbos in Helden gekocht. [1]
Zij huisvestten al vroeg in de oorlog een joods gezin in een ondergrondse schuilplaats op een steenworp afstand van hun woning. Toen na de April-Meistakingen in 1943, waaronder de mijnstaking, de onderduik massale vormen aannam, kwam het verzet in Venlo op het idee, militaire opleidingskampen in de bossen van Noord- en Midden-Limburg op te zetten. Daarvoor stelde Krans enkele demontabele kippenhokken beschikbaar. Die werden opgebouwd in het Bovensbos achter de boerderij. Omdat de onderduikers het niet zo nauw namen met de eigen veiligheid, deden al gauw allerlei geruchten de ronde. De gevolgen van zoveel loslippigheid konden niet uitblijven.
Een Nederlandse nazi, die in juli 1943 het kamp had ontdekt en bij de politie en partijgenoten gemeld, werd in opdracht van de kampleiding geliquideerd. Een volkomen onnodig en zelfs fataal besluit, zoals zou blijken.
Terwijl het kamp werd ontruimd na een waarschuwing vanuit de politie, arriveerden een paar agenten van de Sipo uit Maastricht. Maar die durfden het bos nog niet in, voordat de versterking er was. Dus gingen zij om te beginnen naar de boerderij van Krans:
De Sipo arresteerde het echtpaar Krans-Dorenbos en hun zoon Gerrit. Een buurjongen, Albert Schers, die af en toe melk naar het kamp bracht, werd eveneens opgepakt. Hetzelfde lot trof het joodse gezin De Jong uit Nijmegen, een echtpaar met dochter, dat in een ondergrondse schuilplaats bij de boerderij verbleef. [2]
Op 16 juli 1943 is Kornelis Krans gearresteerd in Helden/boerderij Bovensbos. [3]
Dr. Fred Cammaert zei tijdens zijn redevoering bij de onthulling van de plaquette bij het vredescarillon naast het verzetsmonument van de provincie Limburg:
Hij werd opgepakt en overgebracht naar een gevangenis in Duitsland. Ernstig ziek keerde hij naar Nederland terug waar hij in maart 1944 overleed. [4]
Volgens Oorlogsbronnen zat hij tot 22 oktober 1943 gevangen in Kamp Amersfoort. [3]
Samen met zoon Gerrit werd hij daarna tewerkgesteld bij een boer in Geldern (D). Kees had echter een zwakke gezondheid en een wond aan zijn been. Hij werd ziek en kwam in het ziekenhuis in Geldern te liggen. Zijn maag en zijn been, dat aan het wegrotten was, zorgden er voor dat hij met een ambulance vanuit Geldern door zijn aanstaande schoondochter opgehaald kon worden om in het ziekenhuis in Helmond opgenomen te worden. Hij was toen al stervende en zijn vrouw heeft hem niet bij kennis zien komen. [1]
Lees over de gebeurtenissen in het Bovensbos ook de pagina over het Bovensbos-monument. [5]
Hij is begraven op de Protestantse Begraafplaats Helenaveen, graf 144 [6#8]
Graf ligt achteraan rechts, onder nummer 144. Een tweede graf met gelijk nummer heeft geen inrichting. [6#12]
Kornelis ( Kees ) Krans staat op de Erelijst 1940-1945 van de Staten-Generaal. [7]

Voetnoten

1. moennik.nl Kees Krans
2. Dr. F. Cammaert, Het Verborgen Front – Geschiedenis van de georganiseerde illegaliteit in de provincie Limburg tijdens de Tweede Wereldoorlog. Doctorale scriptie 1994, Groningen
   8. De Ordedienst, pp.884-885
3. oorlogsbronnen.nl tijdlijn Kornelis Krans
4. Dr. F. Cammaert, speech bij de onthulling van de plaquette naast het vredescarillon. (dead link)
5. Helden, ‘Bovensbos-monument’
6. Archief Oorlogsgravenstichting (@ Nationaal archief), Dossier Kornelis Krans • #8 • #12
7. Erelijst 1940-1945
8. Oorlogsgravenstichting.nl