De Limburgse gesneuvelden

Bernhard “Jacques” Baars
(Bernhardus Johannes)

Het Grote Gebod – L.O.

Pater Bernhard Baars C.s.s.R. woonde in het klooster van de paters Redemptoristen in Wittem. [1]
Hij was rayonleider L.O. in Wittem, dat behoorde tot het district Gulpen. De districtsvergaderingen vonden afwisselend plaats in het huis van de Zusters van Liefde [2] in Gulpen, in het klooster van de paters Redemptoristen in Wittem en in het klooster van de zusters Franciscanessen te Nijswiller. Hij werd gearresteerd bij de Klap van Wittem op 21 juli 1944.
Een uitvoeriger verslag van deze gebeurtenissen vindt u bij Cammaert. [3]
Hij is begraven in een massagraf in Bergen-Belsen. [4#2]

In een bittere brief aan de oorlogsgravenstichting van 13 januari 1958 klaagt de vader van pater Baars over de beslaglegging op de erfenis van zijn zoon:
Nu had onze Eerwaarde Zoon op zijn rekening ongeveer ƒ 4700 bij Gillissen te Amsterdam te boek staan waarvan ik … rekening en rentebijschrijving gedurende tien jaar mocht ontvangen tot op zeker ogenblik Rijksherstel alles opvorderde en mij niet nog een kleine vergoeding nalieten voor al de kosten en verzorging maar ook het verlies van onze zoon nalieten daarvan. [4#3]
Hij bedoelde hiermee waarschijnlijk de stichting Nederlands Volksherstel (NVH; 1944-1948) een overkoepelende hulpverleningsorganisatie die zich richtte op de "bevordering van de geestelijke en lichamelijke wederopheffing" van Nederlanders die als gevolg van de Tweede Wereldoorlog in nood verkeerden. [5]
Dit doet denken aan de beslaglegging op twee erfenissen in Valkenburg: van het vermoorde joodse echtpaar Soesman-Horn omdat dat vijandelijk vermogen zou zijn (Emma Horn had de Duitse nationaliteit) en hetgeen de Valkenburgse verzetsman Van Ogtrop en zijn vrouw van haar Duitse ouders hadden geërfd. In al deze gevallen moesten de aldus benadeelde erfgenamen het met een schamel pensioen of minder doen, terwijl de overheid met het in beslag genomen geld bij andere slachtoffers probeerde een goede indruk te maken. Lees het verhaal: Aasgieren na de tweede wereldoorlog – Waarin een klein land nog kleiner kan zijn, geschreven door de Heerlense verzetsman Jules.
Bernhardus Johannes ( Bernhard “Jacques” ) Baars staat op de Erelijst 1940-1945 van de Staten-Generaal. [6]

Voetnoten

1. Redemptoristenklooster Wittem, Wikipedia • Nederlands • Deutsch
2. Wikipedia • Zusters van Liefde • Sisters of Charity • Filles de la charité
3. Dr. F. Cammaert, Het Verborgen Front – Geschiedenis van de georganiseerde illegaliteit in de provincie Limburg tijdens de Tweede Wereldoorlog. Doctorale scriptie 1994, Groningen
   6. De Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers
4. Archief Oorlogsgravenstichting (@ Nationaal archief),
   Dossier Bernhard J. Baars • #2 • #3
5. nl.wikipedia.org Nederlands Volksherstel
6. Erelijst 1940-1945
7. Oorlogsgravenstichting.nl