De Limburgse gesneuvelden

Willem de Backer, Debacker

Willem Debacker had een Maastrichtse moeder en is in Maastricht geboren. Daarom wordt hij, overigens zonder verder commentaar, op maastrichtsegevelstenen.nl vermeld [1].
In Nederland wordt 6 september 1944 „Dolle Dinsdag“ genoemd [7], maar ook in België heerst paniek onder de Duitsers en hun Belgische collaborateurs wegens de snelle opmars van de geallieerden. Zo worden 900 politieke gevangenen die opgesloten zitten in het Cavaleriekamp van het Kamp van Beverlo door hun Duitse bewakers vrijgelaten. Een deel van hen wordt door de inwoners van Leopoldsburg in een brasserie op een middagmaal uitgenodigd.
Een groep Vlaamse SS-ers en een Duitse soldaat, op de fiets vluchtend vanuit Antwerpen, vieren hun frustratie bot aan 22 deelnemers van dit feestmaal. Daaronder Willem Debacker, een van de zojuist bevrijde politieke gevangenen. Waarom had hij in de gevangenis gezeten?
Weet u meer? Schrijf ons!
Enkele uren later werd Leopoldsburg bevrijd door de brigade Piron. [2]
Op www.wo2slachtoffers.nl lezen we het volgende [6]:

Woonde in Leopoldsburg. Zoon van administrateur Gerardus Johannes De Backer (geboren in Kortgene) en Victoire Adrienne Hélène Royen (geboren in Maastricht). Gehuwd. Dagloner. Rooms-Katholiek. Hij is als politiek gevangene gearresteerd. Debacker, zoals de Belgen schrijven, is een van de 22 slachtoffers, die op 6 september 1944 omstreeks half zeven ’s avonds door enkele SS-ers van de terugtrekkende divisie Langemarck zijn gefusilleerd. Bij het naderen van de geallieerden troepen waren die dag 900 gevangenen vrijgelaten. Inwoners van Leopoldsburg verschaften Debacker en een aantal andere voormalige gevangenen onderdak en gaven hun een goede maaltijd. Tijdens dit ‘vrijheidsfestijn’ stormden SS-ers binnen, die de aanwezigen bijeendreven en in de richting van een gracht lieten lopen. Daar werden ze neergeschoten. Het gedeelte van de beek, waar het drama zich afspeelde, wordt sindsdien de Treurgracht genoemd en het deel van de IJzerlei, waar het herdenkingsmonument met onder meer de naam van Debacker zich bevindt, is gewijzigd in de Martelarenstraat. De betrokken SS-ers zijn veroordeeld tot de doodstraf dan wel levenslange dwangarbeid. Over het doden van de 22 slachtoffers is het boek „6 september 1944 - De Fusillade te Leopoldsburg“ van de hand van Marius Louche verschenen [3]

Op www.nationaalarchief.nl/ is een aantal documenten over hem te zien. [4]

Voetnoten

1. http://www.maastrichtsegevelstenen.nl/0.OORLOG/oorlog2c-verzet.htm
2. tracesofwar.nl: Treurgracht, Leopoldsburg
3. Een uittreksel uit De Fusillade te Leopoldsburg, 6 september 1944, Marius P.R.Louche, uitgegeven in eigen beheer, 1989-2013
4. https://www.nationaalarchief.nl/onderzoeken/archief/2.19.255.01/invnr/219434A/file/NL-HaNA_2.19.255.01_219434A_0002
5. Oorlogsgravenstichting.nl
6. https://www.wo2slachtoffers.nl/bio/53286/Backer-de-Willem.htm
7. Wikipedia NL: Dolle Dinsdag