Heythuysen
text, no JavaScript Log in  Deze pagina in het NederlandsDiese Seite auf DeutschThis page in English - ssssCette page en FrançaisEsta página em Portuguêsnaar boventerug

Limburg 1940-1945,
Hoofdmenu

  1. Mensen
  2. Gebeurtenissen/ Achtergronden
  3. Verzetsgroepen
  4. Steden & Dorpen
  5. Concentratiekampen
  6. Valkenburg 1940-1945

1940-1945. Het verzet in Nederlands Limburg

vorigebackvolgende

Heythuysen

https://www.openstreetmap.org/relation/2181958#map=10/51.2761/5.8759

Tijdens de eerste mis op zondag 8 oktober 1944 werd de kerk van Heythuysen door de Duitse „Grüne Polizei“ omsingeld. Alle mannen tussen 16 en 60 jaar werden opgepakt. Ook na de missen van negen en tien uur werden razzia’s gehouden. Hetzelfde gebeurde in andere dorpen tussen Maas en Peel. Zie de lijst op Wikipedia. [1]
Het was een ware slavenjacht met de bedoeling, werkkrachten voor de Duitse industrie te krijgen. Dit is de geschiedenis ingegaan als de grote kerkrazzia. [2]
Alleen al uit Heythuysen werden 101 personen gedeporteerd. Van hen overleefden 2 de oorlog niet. Ongeveer de helft van de gedeporteerden werd in het station van Heythuysen verzameld. Daar is als herinnering een plaquette aangebracht. [3.1]
Op de site van het Nationaal Comité 4 en 5 mei worden vele oorlogsmonumenten genoemd, met het verhaal daar achter. Over de redding van de kerk van Heythuysen lezen we daar het volgende verhaal, dat speelt tussen de verloren slag on Arnhem en de bevrijding: [3.2]
In Midden- en Noord-Limburg werden vele kerken van dynamiet voorzien, omdat de torens ideale uitkijkposten vormden. De Duitse Sprengcommando’s hadden in veel gevallen zoveel springstof aangebracht dat niet alleen de torens, maar het hele kerkgebouw de lucht inging. Zo verging het de kerken van Baexem, Beegden, Buggenum, Haelen, Kessel, Leveroy en Meijel. Maar de Sint Nicolaastoren van Heythuysen kwam er genadig vanaf.
In Heythuysen werden heel wat Duitse militairen ingekwartierd. Buitendien kwamen daar dagelijks grote aantallen evacués bij die het frontgebied waren ontvlucht. In de kerk van Heythuysen installeerde de bezetter 52 kilo dynamiet. Toen de klokkenist Eduard van Wegberg het uurwerk in de toren wilde opwinden, zag hij dat op 26 plaatsen staven springstof waren aangebracht. Hij besloot het ontstekingsmechanisme van de staven te saboteren, waardoor de grote klap uitbleef. … In de toren werd een nieuwe springlading aangebracht. Na het vergrendelen van de toegangsdeur, snauwde de commandant van het Sprengcommando de pastoor toe dat hij ‘unter keiner Bedingung’ iemand in de toren mocht toelaten. Desondanks trapten Heythuyser mannen die aan de razzia wilden ontkomen, de deur in om zich in de toren te verstoppen. De Sprengcommandant was razend toen hij van de geforceerde deuren hoorde en bevestigde een boobytrap achter de toegangsdeur.
Op 15 november 1944 waren de geallieerden in aantocht. Toen pater Samuel het bericht bereikte dat de bezetter onderweg was om de toren op te blazen, stuurde hij de kerkgangers in allerijl naar huis. Om één uur in de middag stopte bij de kerk een auto, waaruit drie Duitse soldaten tevoorschijn kwamen. Nadat zij de mensen in de buurt hadden gewaarschuwd, verdwenen zij in de toren. Korte tijd later klonk een doffe knal. Een steekvlam schoot door een van de galmgaten naar buiten. Het sprengcommando kwam naar buiten. Een van de militairen was gewond en werd ter plaatse verbonden. Van woede richtte zijn kameraad zijn pantservuist op de toren om hem alsnog te kunnen opblazen. Maar een zeer nabije granaatinslag deed hem van besluit veranderen. De Duitse soldaten sloegen op de vlucht. Heythuysen werd diezelfde dag bevrijd en de kerk was als door een wonder bespaard gebleven.

  1. https://nl.wikipedia.org/wiki/Kerkrazzia_in_Nederland
  2. 1. Kerkrazzia • NederlandsDeutschEnglishFrançaisPortuguês
    2. Grote kerkrazzia 1944
    3. Kerkrazzia’s in Noord- en Midden-Limburg
  3. www.4en5mei.nl
    1. Heythuysen ‘Sporen die bleven’
    2. Heythuysen Vredesmonument Stationsstraat, 6093 BJ, Heythuysen (Heythuysen), Limburg, Nederland


Bevrijd: 1944-11-16

Zie ook Tussen Maas en Peel

Alle Limburgse gesneuvelden

Heythuysen – 1 pers.

Berkhout,
Jacobus Hermanus
Jacob
∗ 1904-08-12
Culemborg
† 1945-08-31
Malchow
- Onderduikershulp L.O. - Knokploegen (K.P.) - Heythuysen - Dwangarbeid -

De elektrotechnicus Jacob Berkhout had een joodse mevrouw Prijs en haar twee kinderen in zijn huis opgenomen. Iemand, die daarvan wist, heeft dat verraden om een gearresteerde vriendin vrij …

muur: links, regel 22-05