De Limburgse gesneuvelden

Berendje van Assen-Grolleman
(Berendina)

Maastrichtse Gevelstenen

Berendje Grolleman (Berendina van Assen-Grolleman) en haar man Derk van Assen, waren vrijwel vanaf het begin van de Duitse bezetting bezig met verzet in Maastricht: hulp aan joden en geallieerde vliegeniers bij hun vlucht naar het zuiden. Zij waren actief bij de verspreiding van clandestiene bladen zoals Vrij Nederland en Trouw en bij de oprichting van de L.O. in Maastricht.
Als gevolg van infiltratie en verraad werden zij gearresteerd in hun huis aan de Cannerweg 124A, beschuldigd onder meer van het huisvesten van een Joods echtpaar.
Op 24 juli 1943 ’s middags om 17.00 uur, arresteerden de Haagse Sipo-medewerkers Van Assen en het bij hem ondergedoken joodse echtpaar J. Hoffnung en J. Hoffnung-Sandhaus. Mevrouw B. van Assen-Grolleman trof hetzelfde lot, toen zij tegen de avond thuiskwam. [1]
Na een tijdelijke opsluiting in kamp Vught werd Berendje zonder vorm van proces gedeporteerd naar het concentratiekamp Ravensbrück in Duitsland. Op 18 februari 1945 overleed zij aan uitputting, onder erbarmelijke omstandigheden. De plaats van haar laatste rustplaats is niet bekend.
Het was een gemis dat de echtgenote van Derk van Assen niet genoemd werd bij het herdenkingskruis in de Schadijkse bossen in Meterik. Haar aandeel in het verzet, samen met haar man Derk, is een gedeelde heldendaad. [8]
Er ligt een Struikelsteentje (ook Stolperstein genoemd) voor hun huis aan de Cannerweg 124 in Maastricht. [2.1]
Het echtpaar werd onderscheiden door de hoofdmaarschalk van de Britse luchtmacht en de vervangende opperbevelhebber van het Geallieerde Expeditieleger voor hulp aan marine-, landmacht-, en luchtmachtofficieren, waardoor deze uit gevangenschap konden ontsnappen of gevangenneming door de vijand konden ontlopen. [2.2]
Op 6 september 1989 ontvangt het echtpaar Van Assen-Grolleman postuum de Yad Vashem-onderscheiding van de staat Israël. [2.1][2.3][3]
Er staat een grafsteen zonder graf op de begraafplaats Van Stolkspark, Buiten de Enkpoort 4A, 8061HR Hasselt, Nederland. Graf H-03-01. Artikel over de grafsteen met foto: Grafsteen verzetshelden op begraafplaats Van Stolkspark in oude glorie hersteld. [4]
De locatie van haar laatste rustplaats is onbekend. [5]
De stad Maastricht herdenkt met straatnamen in een wijk zijn gesneuvelde verzetsmensen. Daar vinden wij ook de Van Assenstraat, als herinnering aan deze onverschrokken mensen. [6]
Berendina ( Berendje ) van Assen-Grolleman staat op de Erelijst 1940-1945 van de Staten-Generaal. [6]

Voetnoten

1. Dr. F. Cammaert, Het Verborgen Front – Geschiedenis van de georganiseerde illegaliteit in de provincie Limburg tijdens de Tweede Wereldoorlog. Doctorale scriptie 1994, Groningen
   6. De Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers, p.642
2. struikelsteentjes-maastricht.nl/
   1. struikelsteentjes-maastricht.nl Berendina van Assen-Grolleman
   2. Derk van Assen (1891-1943) & Berendina van Assen-Grolleman (1894–1945)
   3. Verzet uit christelijke overtuiging
3. Stolperstein, Wikipedia • Nederlands • Deutsch • English • Français • Português
4. destadskoerier.nl Grafsteen verzetshelden op begraafplaats Van Stolkspark in oude glorie hersteld
5. Monument Derk van Assen
6. Maastricht: Van Assenstraat
7. Erelijst 1940-1945
8. Oorlogsgravenstichting.nl