1940-1945. Het verzet in Nederlands Limburg

Engelandvaarders

Wikimedia
Engelandvaarders Yarmouth, 24-02-1944

Na de Duitse invasie en de daarop volgende capitulatie van het Nederlandse leger in mei 1940 gingen velen, vooral jonge mannen, op weg naar Engeland om daar dienst te nemen in het Nederlandse leger. Zij werden Engelandvaarders genoemd. [1]
In 1943 moesten de ontslagen Nederlandse militairen terug in krijgsgevangenschap, want de Duitse oorlogsindustrie had een groot gebrek aan arbeidskrachten. Ook de mannelijke studenten, die de loyaliteitsverklaring aan de bezettingsmacht niet wilden ondertekenen, moesten zich melden voor verplichte tewerkstelling in Duitsland. Het gevolg was, dat beide groepen massaal gingen onderduiken, dat het verzet een grote toeloop kreeg, maar ook dat het aantal Engelandvaarders sterk opliep.
Er waren meerdere mogelijkheden, om naar Engeland te komen. Vooral in de kustprovincies koos men vaak voor de levensgevaarlijke overtocht in een klein bootje. Men kon het ook over land proberen, ofwel via het Britse Gibraltar of via het neutrale Zwitserland. Toen tijdens de laatste oorlogswinter het grootste deel van Zuid-Nederland bevrijd was, ging men door de linies om via Antwerpen Engeland te bereiken.
Zij werden daar geregistreerd als OVW (Oorlogsvrijwilligers). Voor deze mensen werd in Engeland de Prinses Irene Brigade opgericht. Een deel van hen heeft Engeland nooit bereikt. Sommigen werden na een opleiding ter ondersteuning voor het verzet naar Nederland terug gebracht, bijvoorbeeld als spion of radiotechnicus.
Tussen 1942 en 1943 werden 54 Nederlandse geheim agenten door de geallieerden boven Nederland gedropt. Direct daarna werden zij door de bezetter gearresteerd. Niemand weet hoeveel Engelandvaarders er in totaal zijn geweest, men schat het aantal op 1.700. Onder hen waren minimaal 48 vrouwen. [2]
De golf van arrestaties van die geparachuteerde agenten werd door de Duitse Abwehr het Englandspiel genoemd. [3]

1. Engelandvaarder, Wikipedia • Nederlands • English
   Museum Engelandvaarders, Wikipedia • Nederlands • Deutsch
2. monument Engelandvaarders, Mauthausen
3. Englandspiel
4. Website Genootschap Engelandvaarders Nederlands

De Limburgse gesneuvelden Engelandvaarders – 14 pers.
Bleijs, Ludovicus Adrianus Ludo “Lodewijk”	∗ 1906-10-17 Tilburg † 1945-08-15 Gorinchem	- Onderduikershulp L.O. - Knokploegen (K.P.) - Engelandvaarders - Roermond - De achternaam van Ludo Bleijs wordt ook wel Bleys gespeld, als voornaam wordt soms ook Louis aangegeven. Zijn verzetsnaam was Lodewijk. Hij was tijdens de oorlog kloosterling in het … Deze persoon staat (nog?) niet op de muren van de kapel.04-03
Colleije (Colleye), Josephus Hubertus Theodorus Jozef	∗ 1921-07-27 Eys (Wittem) † 1949-01-25 Nijmegen	- Politie - Ongeorganiseerd verzet - Hulp aan ontsnapte krijgsgevangenen - Pilotenhelpers - Hulp aan joden - Engelandvaarders - Simpelveld - Over Jozef Colleije vinden we vooral informatie op de website van de gemeente Simpelveld:Eind jaren ’30, begin ’40 was hij in het kunstatelier voor keramiek in Tegelen. Aan … muur: rechts, regel 17-01
Droogleever-Fortuyn, Kees	∗ 1922-04-10 Amsterdam † 1944-09-07 Mauthausen	- Maastricht - Engelandvaarders - Studeerde in Leiden, reisde met zijn studiegenoot Louis d’Aulnis via Gibraltar naar Engeland en werd daar opgeleid door de Secret Intelligence Service [1] ofwel MI6 (Military … muur: links, regel 30-03
Kerres, Hubert Joseph Huub	∗ 1924-06-30 Kerkrade † 1944-08-30 Buchenwald	- Engelandvaarders - Studenten - Kerkrade - De student Hubert Joseph Kerres kwam uit Kerkrade. Zijn vader Mathias kwam uit het Duitstalige Eynatten bij Eupen, dat nu weer Belgisch is, moeder Maria Hubertina uit Horbach, vanuit Heerlen … muur: midden, regel 13-02
Kuypers /Kuijpers, Willy Wim	∗ 1917-06-14 Heer † 1944-03-20 Bourdon, dépt. Somme	- Engelandvaarders - Heer - Willy of Wim Kuypers was elektricien. De juiste spelling van zijn achternaam is Kuypers en niet Kuijpers. [1] Hij is via omwegen (Vichy-Frankrijk, Spanje, Curaçao, New York) naar … muur: links, regel 14-04
Lemmen, Gerardus Johann Willy Gerard	∗ 1926-11-20 Bocholtz (L) † 1944-12-16 Antwerpen	- Engelandvaarders - Tegelen - Gerard Lemmen was bankwerker. De vijf vrienden Gerard Lemmen, Gerard Rooskens, Piet Saelmans, muur: rechts, regel 23-02
Maassen, Armand Guillaume Henri Armand	∗ 1920-01-03 Maastricht † 1943-02-10 Leusden	- Engelandvaarders - Maastricht - Studenten - De student Armand Maassen was tot zijn demobilisatie door de Duitsers matroos bij de Nederlandse Marine. [1] Hij stak in september 1941 per kano naar Engeland over, waar hij … Deze persoon staat (nog?) niet op de muren van de kapel.-
Nieuwland, Carlos Marie Carlos	∗ 1923-07-30 Fort de Kock / Bukittinggi † 1944-02-24 Buchenwald	- Engelandvaarders - Studenten - Venray - Fort de Kock was de koloniale naam voor het huidige Bukittinggi in Indonesië. De vader van Carlos was officier bij het KNIL, het koloniale leger in het toenmalige Nederlands Indië. Hij volgde … muur: rechts, regel 32-02
Rooskens, Gerardus Martinus Gerard /Broer	∗ 1926-11-13 Tegelen † 1944-12-16 Antwerpen	- Engelandvaarders - Tegelen - Elektricien. De vijf vrienden Gerard Lemmen, Gerard Rooskens, Piet Saelmans, muur: rechts, regel 22-02
Saelmans, Petrus Cornelis Piet	∗ 1925-11-25 Tegelen † 1944-12-16 Antwerpen	- Engelandvaarders - Tegelen - Sigarenmaker. De vijf vrienden Gerard Lemmen, Gerard Rooskens, Piet Saelmans, muur: rechts, regel 21-06
Schampers, Reinier Rein	∗ 1924-04-21 Tegelen † 1944-12-16 Antwerpen	- Engelandvaarders - Tegelen - Rein Schampers was bankwerker. De vijf vrienden Gerard Lemmen, Gerard Rooskens, muur: rechts, regel 22-03
Scholten, Nicolaas Wilhelmus Nico	∗ 1925-04-01 Tegelen † 1944-12-16 Antwerpen	- Engelandvaarders - Tegelen - Nico Scholten was metaalbewerker. De vijf vrienden Gerard Lemmen, Gerard Rooskens, muur: rechts, regel 23-03
Wauthlé, Joseph Marie Hubertus Jozef	∗ 1923-07-15 Mechelen (L) † 1944-11-27 Brandenburg	- Engelandvaarders - Dwangarbeid - Ongeorganiseerd verzet - Wittem - Jozef Wauthlé was draaier. Hij is bevriend met Sjeu Wetzels van Schweiberg. Zij besluiten om samen naar Engeland te gaan en van daaruit mee te helpen het vaderland te bevrijden. … muur: rechts, regel 39-03
Zomer, Johannes J. Hans	∗ 1920-11-06 Probolinggo † 1942-05-11 Oranienburg	- Engelandvaarders - Ordedienst (O.D.) - Studenten - Maastrichts OD-proces - Vroeg verzet - Inlichtingenwerk - De marineofficier, marconist en engelandvaarder Hans Zomer is op 13 juni 1941 teruggekeerd naar Nederland en gedropt in Vledder, tegelijk met een radiozender, om contact tussen de OD en … Deze persoon staat (nog?) niet op de muren van de kapel.-